U borbama su pokazali veliku hrabrost, a najstariji među njima Risto je za svoj podvig zarobljavanja bugarskog vojnika odlikovan Кarađorđevom zvezdom
Braća Vajagić, njih devetorica, i njihov otac Risto napustili su porodicu u rudarskom gradu Gera u SAD-u da bi pritekli u pomoć srpskoj vojsci koja je u Prvom svetskom ratu oslobađala zemlju od neprijatelja. Junački su se borili i doprineli pobedi na Solunskom frontu, ali su ubrzo potom i zaboravljeni. Njihova imena su Luka (1877-1970), Risto (1878-1936), Mihajlo (1882-1960), Marko (1885-1961), Simo (1889-1923), Simo Vajkana (1889-1932), Jovo (1893 -1923), Đuro (1896-1941) i Stevan (1895-1980).
Svi su preživeli Prvi svetski rat, a samo je Mihajlo bio ranjen u nogu i ostao nesposoban.Umrli su i sahranjeni u Srbiji i BiH.
– U borbama su pokazali veliku hrabrost, a najstariji među njima Risto je za svoj podvig zarobljavanja bugarskog vojnika odlikovan Кarađorđevom zvezdom. Braća su preživela rat, a od nove države Кraljevine SHS dobili su zemlju u Vojvodini i Slavoniji – kaže potomak Predrag Vajagić.
Vojvoda Babunski od nesuđenog učitelja do velikog ratnika: Bacio školsku tablu i uzeo oružje da osveti brata i sinovca, spasao Francuze i prvi dobio strano odlikovanje
– Devetorica braće Vajagić su jedinstven slučaj u novijoj srpskoj istoriji, kao primer ličnog davanja u teškim vremenima kroz koje je prolazio srpski narod u XX veku. Zamenili su sigurnost koju su imali u SAD sa ratnim naporima i rizicima na prvoj liniji fronta, pri čemu za sebe nisu tražili apsolutno ništa. Njihov čin je bio motivisan jedino patriotskim osećanjima pripadnosti srpskom narodu i željom da lično pomognu državi Srbiji da se oslobodi neprijatelja.
Ovo je rekao prota Petar Lukić, starešina Saborne crkve u Beogradu pre parastosad evetorici braće Vajagić, koji su pre sto godina iz američkog grada Gera krenuli na Solunski front.
Dobrovoljci iz porodice Vajagić rodom sa Suve Međe u Bosanskoj Кrajini odakle su početkom XX veka otišli u Sjedinjene Američke Države. Posle napada Austrougarske monarhije na Кraljevinu Srbiju 1914. godine kao i većina Srba postaju aktivni u iseljeničkim udruženjima. Učestvuju na zborovima, prikupljaju novčanu i materijalnu pomoć i savelikom pažnjom prate dešavanja na evropskom ratištu.
Nakon ulsaka SAD u rat 1917. godine na jednom od zborova devetorica braće Vajagić iz grada Gerija u Indijani se prijavaljuju u dobrovoljce srpske vojske. Tom prilikom nastaje njihova antologijska slika sa sveštenikom iz srpske crkve u gradu Geriju koji im daje blagoslov pred polazak u rat.
“Tamo daleko, daleko od mora”: Zaboravljeni maestro komponovao je himnu srpskih vojnika u Velikom ratu, a nema ni ulicu u njegovom Kladovu
– Na Solunskom frontu braća Vajagić su bili u jesen 1917. godine raspoređeni u 7. pešadijski puk Dunavske divizije. U borbama su pokazali veliku hrabrost, a najstariji među njima Risto je za svoj podvig zarobljavanja bugarskog vojnika odlikovan Кarađorđevom zvezdom. Braća su preživela rat, a od nove države Кraljevine SHS dobili su kolonizaciju u Vojvodini i Slavoniji – kaže potomak profesor Predrag Vajagić iz Bačke Palanke.
Srpska pravoslavna crkva je odala počast ovim junacima, novim Jugovićima iz Amerike. U Sabornoj crkvi Svetog Arhanđela Mihaila u Beogradu, prota Petar Lukić služio je parastos ovim dobrovoljcima vojske Кraljevine Srbije u Prvom svetskom ratu u prisustvu tridesetak potomaka i poštovalaca herojskog dela braće Vajagića.
(Izvor: srpskiglas.com.au)
